HPET: co to takiego i jak mogę dzięki temu przyśpieszyć Windowsa?
HPET został wprowadzony przez Intela oraz Microsoft w 2005 r. Ten sprzętowy timer jest zlokalizowany w obrębie tzw. mostka południowego - elementu, który odpowiada za komunikację procesora z dyskiem twardym, kartą graficzną, odtwarzaczem DVD czy innym peryferiami.
Zadaniem timera jest zliczanie określonych wydarzeń systemowych, związanych np. z dostępem do dysku twardego. W momencie, gdy fabrycznie ustalona wartość zostanie osiągnięta generowane jest tzw. przerwanie. Procesor wstrzymuje aktualny program i realizuje powiązany z nową komendą kod.
Zadaniem HPET jest m.in. synchronizowanie strumieni multimedialnych (audio i wideo), zapewnianie płynnego odtwarzania klipów i piosenek w systemie oraz odciążanie timerów własnych procesora.
Objawem nieprawidłowego działania HPET (czy braku tego działania) jest np. regularne, kilkusekundowe zawieszanie się Windowsa. Spowalnia to pracę i potrafi być naprawdę frustrujące. W takiej sytuacji warto zastanowić się nad zmianą ustawień opisywanej funkcji.
Najpierw trzeba ustalić, czy nasza platforma ją w ogóle obsługuje. Zasada jest prosta - systemy Windows Vista i nowsze wspierają HPET, XP robi to częściowo, a starsze okienka nie korzystają z dodatkowego timera w ogóle. W razie wątpliwości warto zajrzeć do BIOS-a.
W ustawieniach zaawansowanych powinna znajdować się opcja Konfiguracja PCH (nazwa może się nieco różnić w zależności od wersji BIOS-a i producenta płyty głównej). W podanej kategorii szukamy polecenia High Precision Timer. Możemy funkcję tutaj włączyć lub wyłączyć.
Windows ma jednak tendencję do nadpisywania tych ustawień i korzystania z HPET mimo wszystko. Dlatego należy przejść po uruchomieniu systemu do wiersza poleceń (skrót cmd w Menu Start) w trybie uprawnień administracyjnych.
HPET włączamy poleceniem bcdedit /set useplatformclock true. Będzie to od tej pory jedyny timer używany przez Windowsa. Opcję wyłączamy komendą bcdedit /deletevalue useplatformclock. OS będzie wtedy zmuszony do korzystania z timerów zintegrowanych bezpośrednio z CPU.
Ważne: nie mówimy Wam, że HPET powinien być zawsze włączony lub wyłączony. Jeśli odczuwacie problemy z zawieszaniem się systemu warto po prostu sprawdzić, czy HPET działa i wypróbować odmienne ustawienie. Uzyskane efekty będą zależeć od dokładnej przyczyny kłopotów.